Piston-rod hay ty phuộc là thành phần quan trọng trong cây phuộc ( shock absorber/strut) cấu thành nên hệ thống giảm xóc xe. Ty phuộc có hình dáng một cây kim loại dài, hình trụ tròn và sáng bóng, thường được làm từ thép không rỉ mạ chrome,hay hợp chất với chrome hoặc titan. Đặc điểm chung là siêu cứng, chống gỉ sét và chống ăn mòn. Do đó, đường kính của ty phuộc luôn được khách hàng đặc biệt quan tâm. Nhưng đường kính của ty phuộc có thực sự quan trọng như chúng ta nghĩ? Để trả lời cho câu hỏi này trước tiên chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về 2 loại hệ thống treo phổ biến nhất hiện nay trên ô tô là Hệ thống treo MacPherson và Treo tay đòn kép – Double Wishbone.
Hệ thống treo độc lập là một thiết kế tiên tiến trong ngành ô tô, cấu trúc này giúp các bánh xe di chuyển độc lập, tăng độ cứng vững và cải thiện khả năng kiểm soát, mang lại cảm giác lái an toàn và thoải mái. Khi một bánh xe gặp chướng ngại vật, các bánh xe khác ít bị ảnh hưởng, giúp xe duy trì sự ổn định. Các kiểu hệ thống treo độc lập tiêu biểu là hệ thống treo MacPherson, hệ thống treo tay đòn kép (double wishbone), hệ thống treo đa liên kết (multi-link),…
- Hệ thống treo MacPherson: Được sử dụng rộng rãi trên các dòng xe phổ thông và hạng trung, hệ thống này nổi bật với cấu tạo đơn giản, chi phí thấp, và dễ bảo dưỡng, sửa chữa. Điều này làm cho nó trở thành lựa chọn phổ biến cho nhiều nhà sản xuất ô tô, đặc biệt là trong các dòng xe hướng đến thị trường đại chúng. Sự phổ biến của hệ thống này không chỉ do chi phí thấp mà còn bởi khả năng cung cấp một sự cân bằng tốt giữa hiệu suất và sự thoải mái.
- Hệ thống treo tay đòn kép (Double Wishbone): Đây là một loại hệ thống treo độc lập cao cấp, thường được trang bị trên các dòng xe SUVs gầm cao, bán tải và cả trên những dòng xe thường vận hành ở những điều kiện khắc nghiệt… Hệ thống này sử dụng hai cánh tay đòn: cánh tay đòn trên hay còn gọi là càng A trên (upper control arm) & cánh tay đòn dưới – càng A dưới (lower control arm), cung cấp khả năng điều chỉnh góc đặt bánh xe linh hoạt và chính xác. Điều này giúp cải thiện đáng kể độ ổn định và khả năng xử lý của xe, làm cho nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho những chiếc xe yêu cầu hiệu suất cao. Hệ thống treo tay đòn kép cũng giúp tối ưu hóa độ bám đường và tăng cường trải nghiệm lái xe, đặc biệt khi vào cua hoặc di chuyển trên địa hình khó.
Vai trò của ty phuộc trong 2 hệ thống treo Mc Pherson và Double wishbone
Nhìn vào cấu tạo của thống treo Mc Pherson ở hình trên, trong khi càng A dưới đóng vai trò liên kết giữa bánh xe với khung gầm thì việc loại bỏ càng A trên trong thiết kế, mọi liên kết và chịu lực được phó mặc cho đầu trên của cây phuộc. Trong hệ thống treo Mc Pherson ngoài chức năng tạo liên kết với piston để tạo hành trình cho piston khi xe dao động thì ty phuộc còn đảm nhiệm vai trò là liên kết duy nhất đầu trên của giảm xóc với khung xe, ngoài chịu lực vuông góc khi piston di chuyển lên xuống thì còn chịu thêm các lực vặn, lực xiên nhằm giữ ổn định cho hệ thống bánh xe, nhất là trong điều kiện đường xấu, chạy tốc độ cao, ôm cua. Do đó, ty phuộc trong hệ thống treo Mc Pherson sẽ có đường kính lớn hoặc thậm chí rất lớn so với các hệ thống treo khác mặc dù các dòng xe sử dụng hệ thống treo này thường là các xe sedan, xe gia đình nhỏ với trọng lượng nhẹ.
Ngược lại, hệ thống treo Double Wishbone do có cả càng A trên và càng A dưới đóng vai trò liên kết, chịu mọi lực vặn, lực xiên hay rung lắc để giữ hành trình bánh xe ổn định theo phương vuông góc với hành trình giảm xóc và ty phuộc. Do chỉ chịu lực vuông góc, nên đường kính của ty phuộc trong hệ thống treo Double Wishbone ( phổ biến trên hầu hết các xe SUV, bán tải hiện nay) không cần quá lớn. Việc đường kính ty phuộc quá lớn dẫn tới một số hạn chế như làm tăng trọng lượng cây phuộc, giảm thể tích khoang chứa dầu thủy lực trên cùng một kích thước piston… điều đó làm giảm hiệu năng của giảm xóc.
Vậy sao một số nhà sản xuất giảm xóc after market lại làm ty phuộc lớn?
Chúng tôi đã đặt câu hỏi này với CEO của một nhà sản xuất giảm xóc trong lần họ ghé chào hàng, mang theo vài cây phuộc mẫu với cái ty phuộc rất to cho xe Ford Ranger (xe sử dụng hệ thống treo Double Wishbone) và nhận được câu trả lời rằng “customer like big” (người tiêu dùng thích to) và chúng tôi làm nó to nhất có thể. Vâng, họ đánh vào tâm lý “thích to”, nghĩ to hơn là tốt hơn của số đông người tiêu dùng. Và tất nhiên với tư duy kinh doanh và “mánh khóe” đó, công ty của vị CEO này sẽ không bao giờ là đối tác được lựa chọn của Nova4x4.
Kết luận: Đường kính ty phuộc phụ phuộc không quá quan trọng như chúng ta nghĩ. Nó phụ thuộc vào thiết kế của hệ thống treo cũng như vai trò mà nó đảm nhiệm. Việc gia tăng kích thước ty phuộc lớn hơn bình thường để đánh vào tâm lý người tiêu dùng, không chỉ làm giảm hiệu năng cây phuộc mà còn tăng chi phí sản xuất và người tiêu dùng sẽ là người gánh chịu. Cũng cần nói thêm là sẽ không có một loại giảm xóc nào là tốt nhất, phù hợp nhất cho mọi điều kiện mặt đường, tốc độ di chuyển, thói quan lái xe, mục đích sử dụng xe. Chưa kể tới là việc nâng cấp làm thay đổi trọng lượng phân bổ trước, sau và toàn bộ thân xe, thay đổi chiều cao xe… Không phải cứ giảm xóc đắt nhất là tốt nhất, phù hợp nhất, luôn đúng như vậy! Bạn hãy nhớ rằng, sẽ không ai cảm nhận thay bạn, tốt hơn bạn, trên chính chiếc xe của bạn sử dụng hàng ngày.
Cùng tìm hiểu chính sách cho dùng thử, không ưng hoàn tiền 100% cho tất cả các dòng giảm xóc mà Nova4x4 đang phân phối. Hãy liên hệ đội ngũ cố vấn kỹ thuật của chúng tôi. Chúng tôi có đủ tự tin, kinh nghiệm và trải nghiệm thực tế để tư vấn cho bạn đúng sản phẩm, đúng mục đích, đúng nhu cầu và trong ngân sách đầu tư của bạn.